شرکت بورس اوراق بهادار به تازگی فرمول جدیدی را برای دریافت کارمزدهای سالانه از کارگزاران اعلام کرد. این موضوع منجر به اعتراض و موضع‌گیری پنهان کارگزاران کوچک شده است.
بسیاری از کارگزاران معتقدند، فرمول جدید تنها به نفع کارگزاران بزرگ خواهد بود و اجرایی کردن آن منجر به حذف کارگزاران کوچک بازار سهام خواهد شد.
در فرمول قبلی، کارگزاران 10درصد از معاملات را به عنوان کارمزد سالانه به شرکت بورس پرداخت می‌کردند، اما در فرمول جدید علاوه بر این، هزینه‌های ثابتی چون 12 میلیون تومان حق دسترسی، 5/2 میلیون تومان بابت اجاره بها و 10 میلیون تومان حق عضویت و هزینه‌های جاری دیگری نیز باید از طرف کارگزاران پرداخت شود و کارگزاران چه فعالیت داشته باشند و چه نداشته باشند، باید هزینه‌های تعیین شده را عیناً پرداخت کنند.
براساس آخرین آمار منتشر شده هم‌اکنون 91 کارگزار در بازار سرمایه کشور فعال هستند که می‌توان گفت نیمی از این کارگزاران در دایره کارگزاران کوچک به حساب می‌آیند.
هدف‌گذاری صحیح است
حسین خزلی‌خرازی مدیر عامل شرکت کارگزاری بانک کشاورزی درباره افزایش نرخ خدمات شرکت بورس معتقد است: گذشته از وقایعی که در طول چند سال گذشته منجر به ضعیف شدن شرکت‌های کارگزاری کوچک شده، هدف‌گذاری این طرح صحیح است.
وی با بیان اینکه به دلیل قرار گرفتن در شرایط خاص در موقعیت متضادی قرار گرفته است تصریح کرد: من از یک طرف عضو شورای عالی کانون کارگزاران هستم و از طرف دیگر مدیرعامل یکی از 5 کارگزار بزرگ بورس هستم همچنین با در دست داشتن 5/2 درصد از سهام شرکت بورس سهامدار عمده این شرکت محسوب می‌شوم. بنابراین چنین شرایطی من را در موقعیت متضادی قرار داده است اما فارغ از تمامی این موضوعات بنا به دلایل متعددی هدف‌گذاری که برای افزایش نرخ خدمات شرکت بورس در نظر گرفته شده برای افزایش کارایی و افزایش سطوح خدمت‌رسانی به بازار بوده است.
وی تاکید کرد: واقعیت این است که حداقل 60 درصد از کارگزاران کشور از چند سال گذشته تاکنون به 4 دلیل تضعیف شده‌اند؛ اول اینکه حجم معاملات در این چند سال کاهش پیدا کرده در نتیجه درآمد کارگزاران به ویژه کارگزاران کوچک کاهش یافته، دوم اینکه نرخ کارمزدها از سال 83، به میزان 20 درصد کم شده و سوم اینکه با صدور مجوزهای جدید بر تعداد کارگزاران اضافه شده و از 70 کارگزار به 91 کارگزار کنونی رسیده و چهارم اینکه سازمان کارگزاران قبلی و سازمان بورس فعلی تاکید دارند که کارگزاران باید با ایجاد سرویس‌های جدید خدمات بیشتر و متنوع‌تری به بازار ارائه دهند. در نتیجه این موضوع و مباحثی از این دست هزینه‌های کارگزاران را در طول 2 سال گذشته افزایش داده و منجر شده حاشیه سود کارگزاران کوچک کاهش پیدا کند.
خرازی تاکید کرد: اما با در نظر گرفتن همه موضوعات باید گفت که اجرای تصمیم برای افزایش نرخ خدمات شرکت بورس به نفع بازار است چرا که در طول سال‌های گذشته تعدادی از کارگزاران تنها با هدف دستیابی به سیستم معاملات اقدام به دریافت مجوز کارگزاری کردند و بدون اینکه فعالیت موثری در بازار داشته باشند، تنها ایستگاه‌های معاملاتی را اشغال کرده‌اند.
مدیر عامل کارگزاری بانک کشاورزی خاطر‌نشان کرد: دسته‌ای از کارگزاران مجوز کارگزاری را نه به‌خاطر دریافت کارمزد معاملات سهام بلکه تنها برای دست یافتن به سیستم معاملات دریافت کرده‌اند. تنها به خاطر اینکه معاملات گروهی خاص و یا خودشان را انجام دهند.
وی افزود: برای این دسته از کارگزاران اهمیتی ندارد که از محل کارمزد معاملات ضرر بدهد بلکه تنها دسترسی به سیستم معاملات مهم است.
وی تصریح کرد: استدلال کلی بر این است تا این کارگزاران که به هر دلیل انگیزه کافی برای فعالیت بهینه و مناسب ندارند، ایستگاه‌های معاملاتی را بی‌جهت اشغال نکنند و شرایط را برای حضور کارگزارانی فراهم کنند که می‌توانند با سطوح مطلوب خدمات‌رسانی زمینه رشد معاملات را نیز فراهم کنند. وی تاکید کرد: البته در کنار این طرح شرکت بورس نیز خود باید به افزایش حجم معاملات در بورس کمک کند.
نظر کانون کارگزاران
سخنگوی کانون کارگزاران بورس هم در باره نرخ خدمات شرکت بورس گفت: هرچند با کلیت تغییر هزینه‌های کارگزاران موافقیم، اما معتقدیم زمان و شرایط برای افزایش نرخ‌ها مناسب نیست و از مسئولان شرکت بورس درخواست اصلاح و تجدیدنظر کرده‌ایم.
اکبر زرگانی‌نژاد در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: کانون کارگزاران از همان ابتدای صحبت محاسبه خدمات شرکت سهامی بورس طی جلسه‌ای در 12 خرداد 86 با مدیران بورس با شیوه محاسبه جدید هزینه‌ها آشنا شد.
سخنگوی کانون کارگزاران با بیان این مطلب که از قبل پیش‌بینی می‌شد افزایش هزینه‌های کارگزاران با تنش‌هایی همراه شود اظهارداشت: این مسئله موجب شد حدود 50 - 60 درصد از کارگزاران نسبت به تصمیم شرکت بورس معترض شوند.
زرگانی‌نژاد تصریح کرد: کارگزاران و کانون با نرخ خدمات در کلیت مشکلی ندارند و معتقدند با در نظر گرفتن حجم اندک معاملات و افزایش هزینه‌ها و شرایط حال حاضر بازار این اقدام نباید در این موقع اعمال شود.
سخنگوی کانون کارگزاران تصریح کرد: دیدگاه مدیران شرکت سهامی بورس درست است و با نظرات کانون کارگزاران مشترک و همخوانی دارد، اما بحث اصلی این است که شرایط کنونی بازار و حجم محدود معاملات برای افزایش نرخ خدمات مناسب نیست.
